10 sự kiện nổi bật trong lĩnh vực bảo mật và an toàn thông tin năm 2021 tại Việt Nam

22:05 | 01/01/2022

Năm 2021 đã khép lại với nhiều kết quả nổi bật trong lĩnh vực bảo mật và an toàn, an ninh mạng. Kính mời Quý độc giả cùng Tạp chí An toàn thông tin điểm lại 10 sự kiện an toàn, an ninh mạng Việt Nam nổi bật trong năm qua.

1. VIỆT NAM TĂNG 25 BẬC VỀ CHỈ SỐ AN TOÀN, AN NINH MẠNG TOÀN CẦU

Cuối tháng 6/2021, Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) đã công bố Báo cáo xếp hạng chỉ số an toàn, an ninh mạng (ATANM) toàn cầu (GCI) năm 2020. Trong đó, Việt Nam đã tăng 25 bậc so với năm 2018, vươn lên vị trí thứ 25 trong tổng số 194 quốc gia, vùng lãnh thổ và đứng thứ 7 trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương và thứ 4 trong khu vực ASEAN.

Theo đánh giá, Việt Nam đạt tổng điểm 94,59/100, với sự cải thiện điểm ở cả 5 trụ cột: Pháp lý, Kỹ thuật, Tổ chức, Phát triển năng lực và Hợp tác. Đáng chú ý, Việt Nam đạt điểm tuyệt đối (20/20) ở trụ cột Pháp lý và Hợp tác.

Biểu đồ kết quả đạt được của Việt Nam 2020 theo 5 trụ cột của GCI

Đây là nỗ lực lớn của Việt Nam trong một chặng đường dài với quyết tâm chính trị của Đảng, Nhà nước đối với vấn đề đảm bảo ATANM; nỗ lực của các Bộ, ngành, địa phương triển khai bảo đảm an toàn thông tin (ATTT) theo mô hình 4 lớp; vai trò Bộ Công an và Bộ Thông tin và Truyền thông (Bộ TT&TT) để Việt Nam có một hành lang pháp lý về ATANM cơ bản đầy đủ; sự phát triển của các doanh nghiệp ATANM Việt Nam, vai trò tích cực của các doanh nghiệp viễn thông, Internet, công nghệ thông tin.

2. BAN CƠ YẾU CHÍNH PHỦ BẢO MẬT CHO HỆ THỐNG CƠ SỞ DỮ LIỆU QUỐC GIA VỀ DÂN CƯ VÀ CĂN CƯỚC CÔNG DÂN CÓ GẮN CHÍP

Chiều ngày 25/02/2021, Hệ thống cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư và Hệ thống sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân đã được khai trương và chính thức đi vào hoạt động. Ngay trong quá trình xây dựng 02 dự án lớn này, lãnh đạo Bộ Công an đã có nhiều buổi làm việc với Ban Cơ yếu Chính phủ và xác định đây là 02 dự án hết sức quan trọng, do vậy Lãnh đạo Ban đã gấp rút giao các đơn vị chức năng tổ chức nghiên cứu, tổ chức sản xuất và đã triển khai bảo mật thành công cho hai dự án Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư và Căn cước công dân.

Dưới sự chỉ đạo và quan tâm sát sao của lãnh đạo Ban Cơ yếu Chính phủ, các cán bộ nhân viên đã phát huy tinh thần cao độ, làm việc không kể giờ giấc, ngày đêm, kể cả ngày nghỉ. Trong thời gian rất ngắn đã xây dựng thành công và đưa vào triển khai nội dung bảo mật và xác thực cho 02 dự án.

Tại buổi Lễ khai trương, nhiều tập thể và cá nhân đã vinh dự được nhận Cờ, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và của Bộ Công an, trong đó Ban Cơ yếu Chính phủ là một trong bảy tập thể được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ.

3. HỘI THẢO QUỐC GIA VỀ CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ NĂM 2021

Ngày 09/9/2021, IDG Việt Nam phối hợp cùng Hội truyền thông số Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc gia về Chính phủ điện tử năm 2021 với chủ đề “Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động dịch vụ công trực tuyến, phát triển Chính phủ số, thúc đẩy hoạt động quản lý Đô thị thông minh và phát triển Thương mại điện tử góp phần phục hồi kinh tế hậu COVID-19” dưới sự bảo trợ của Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và Truyền thông và Ban Cơ yếu Chính phủ.

Hội thảo tập trung chia sẻ các kinh nghiệm phát triển Chính phủ điện tử/Chính phủ số, Cổng dịch vụ công trực tuyến của các quốc gia phát triển; đồng thời giới thiệu các giải pháp công nghệ thông tin hỗ trợ việc hiện đại hóa hạ tầng Chính phủ điện tử/Chính phủ số.

Trong khuôn khổ Hội thảo, Ban tổ chức đã tổ chức Lễ Vinh danh 18 lãnh đạo Chuyển đổi số tiêu biểu khối cơ quan chính phủ và phiên Tọa đàm cấp cao với chủ đề “Vai trò của lãnh đạo chuyển đổi số trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động dịch vụ công trực tuyến, hướng tới chính phủ số”.

4. HỘI THẢO VIETNAM CYBER SECURITY 2021 VÀ HỘI THẢO VÀ TRIỂN LÃM QUỐC GIA VỀ AN NINH, BẢO MẬT THÔNG TIN - SECURITY WORLD 2021

Trong năm 2021, Ban Cơ yếu Chính phủ đã phối hợp với Tập đoàn Dữ liệu quốc tế IDG Vietnam tổ chức thành công 2 Hội thảo lớn là: Hội thảo và Triển lãm quốc gia về An ninh, bảo mật 2021 diễn ra ngày 25/3/2021 với chủ đề “Thách thức và giải pháp đảm bảo an toàn, an ninh thông tin trong giai đoạn chuyển đổi số cấp tốc hậu COVID-19” và mới đây nhất vào ngày 23/12/2021 là Hội thảo An ninh mạng - Vietnam Cyber Security 2021 với chủ đề “Đảm bảo an toàn, an ninh thông tin ngành ngân hàng trong giai đoạn bình thường mới”.

Đồng chí Vũ Ngọc Thiềm, Trưởng ban Ban Cơ yếu Chính phủ phát biểu tại Hội thảo

Hai Hội thảo được tổ chức nhằm giới thiệu các vấn đề quan trọng như giải pháp, cơ chế, chính sách đảm bảo an toàn, an ninh thông tin của cơ quan quản lý nhà nước và ngân hàng. Đồng thời phân tích các nguy cơ, thách thức và đưa ra giải pháp triển khai, vận hành hệ thống bảo mật thông tin dữ liệu trong các lĩnh vực trọng yếu như chính phủ điện tử, dịch vụ công trực tuyến, tài chính ngân hàng, viễn thông và đặc biệt là giải pháp bảo mật cho các tổ chức, doanh nghiệp đang chuyển đổi số trên nền tảng điện toán đám mây.

Tại hai Hội thảo, các khách mời và chuyên gia đã thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp công nghệ mới nhất giúp các cơ quan, doanh nghiệp có thêm nhiều thông tin hữu ích, chuyên sâu nhằm đề ra những giải pháp cụ thể để xây dựng hệ thống công nghệ thông tin và dữ liệu của cơ quan, tổ chức được an toàn hơn trong quá trình chuyển đổi số.

5. CHUỖI SỰ KIỆN DO HIỆP HỘI AN TOÀN THÔNG TIN VIỆT NAM (VNISA) TỔ CHỨC

Hội thảo - Triển lãm Quốc tế Ngày An toàn thông tin Việt Nam 2021 được tổ chức vào ngày 25/11/2021, đây là sự kiện thường niên lần thứ 14, do VNISA chủ trì, phối hợp với Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) tổ chức. Đây là một diễn đàn quy lớn và nổi bật tại Việt Nam, góp phần thúc đẩy hoạt động bảo đảm an toàn, an ninh mạng phục vụ quá trình chuyển đổi số quốc gia và cũng là dịp để giới thiệu, quảng bá các sản phẩm, dịch vụ trong hệ sinh thái sản phẩm, dịch vụ ATTT Việt Nam.

Tọa đàm “Bảo đảm an toàn thông tin cho các nền tảng công nghệ phòng chống và thích ứng với dịch Covid-19: Những vấn đề thực tiễn” tại Hội thảo - Triển lãm Quốc tế Ngày An toàn thông tin Việt Nam 2021

Mới đây nhất, ngày 16/12/2021, Hiệp hội An toàn thông tin Việt Nam (VNISA) tổ chức Lễ công bố và trao tặng Danh hiệu “Chìa khóa vàng” 2021. Đây là lần thứ 6 Chương trình bình chọn sản phẩm, dịch vụ ATTT của Việt Nam được VNISA triểnn khai dưới sự bảo trợ của Bộ TT&TT. Bên cạnh đó, điểm mới của chương trình “Chìa khóa vàng” năm nay là có thêm một nhóm hạng mục bình chọn mới là TOP 5 doanh nghiệp ATTT Việt Nam tiểu biểu.

Trước đó, ngày 09/10/2021 Cuộc thi sinh viên với an toàn thông tin ASEAN 2021 lần thứ 14 được VNISA tổ chức với hình thức thi trực tuyến. Đây là cuộc thi về ATTT duy nhất dành riêng cho sinh viên đại học ở khu vực ASEAN cũng như ở châu Á nhằm góp phần phát triển nguồn nhân lực ATTT, thúc đẩy thực hiện Chương trình Chuyển đổi số Quốc gia và Chiến lược an toàn không gian mạng quốc gia; nâng cao uy tín, xếp hạng quốc tế của Việt Nam về ATTT theo đánh giá của Liên minh Viễn thông quốc tế.

6. HỘI THẢO VÀ TRIỂN LÃM QUỐC TẾ VỀ AN TOÀN KHÔNG GIAN MẠNG - VIETNAM SECURITY SUMMIT 2021

Hội thảo và Triển lãm quốc tế về An toàn không gian mạng - Vietnam Security Summit 2021 với chủ đề “Bảo đảm an toàn không gian mạng trong kỷ nguyên số: Thách thức và lời giải” đã diễn ra vào ngày 27-28/10/2021 theo hình thức trực tuyến.

Vietnam Security Summit bao gồm một phiên báo cáo chính và ba phiên hội thảo chuyên đề về các vấn đề liên quan như: Điện toán đám mây, bảo vệ hệ thống thông tin trọng yếu và hệ thống thông tin doanh nghiệp. Bên cạnh đó, trong khuôn khổ sự kiện cũng sẽ diễn ra hoạt động triển lãm trực tuyến các giải pháp, sản phẩm về an toàn, an ninh mạng từ các nhà cung cấp giải pháp hàng đầu trong nước và quốc tế.

Ngoài ra, trong khuôn khổ của Phiên Báo cáo chính cũng diễn ra lễ Khai trương Ứng dụng an toàn không gian mạng trên nền tảng di động cho người dân Visafe và lễ Công bố xếp hạng mức độ ATTT mạng của các Bộ, ngành địa phương năm 2020.

7. DIỄN TẬP VỀ ỨNG CỨU SỰ CỐ AN TOÀN MẠNG KHU VỰC ASEAN (ACID) 2021

Ngày 05/10/2021, chương trình diễn tập về ứng cứu sự cố an toàn mạng khu vực ASEAN (ACID) 2021 được tổ chức với chủ đề “Ứng phó tấn công chuỗi cung ứng nhằm vào các tổ chức doanh nghiệp”. Chương trình diễn tập kỹ thuật chuyên sâu năm nay do Singapore chủ trì. Tại Việt Nam, chương trình diễn tập do Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) thuộc Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) chủ trì ở điểm cầu Hà Nội cùng với 181 điểm cầu khác trên toàn quốc.

Lần diễn tập quốc tế này nhằm mục đích xác nhận các đầu mối liên lạc của các CERT và các đối tác đối thoại, cung cấp cơ hội cho các đội tương tác với nhau, thực hành và tinh chỉnh các quy trình ứng phó đối với các sự cố tấn công xuyên biên giới.

8. HÀNG LOẠT VỤ TẤN CÔNG VÀ RÒ RỈ DỮ LIỆU CÁ NHÂN CỦA NGƯỜI VIỆT

Có thể thấy năm 2021 là năm có nhiều cuộc tấn công mạng lớn và hàng loạt vụ rò rỉ thông tin, dữ liệu cá nhân của người dùng Việt xảy ra, điển hình phải kể đến là việc 17GB dữ liệu trong 5 tập hợp file bị tài khoản Ox1337xO đăng tải lên diễn dàn RaidForum vào chiều ngày 13/5/2021, các dữ liệu này là các thông tin cá nhân của 9.667 người dùng Việt.

Mã nguồn của Bkav bị rao bán công khai trên Internet

Không dừng lại ở đó, ngày 04/8/2021 một tài khoản có tên @lovebkav@protonmail.com@ đã đăng bán công khai thông tin về mã nguồn được cho là của phần mềm BKAV. Sau đó, ngày 08/8/2021, một tài khoản mới khác có tên chunxong tiếp tục tung lên những tin nhắn trên nền tảng chat nội bộ của Bkav để khẳng định mình sở hữu những dữ liệu mới và rao bán gói dữ liệu của Bkav với giá 290.000 USD, tương đương 6.6 tỷ đồng.

Sau đó không lâu, vào trung tuần tháng 8/2021, cũng trên diễn đàn Raidforums, tài khoản có tên xiaolin1983 đã đăng bán dữ liệu thông tin cá nhân, thậm chí là tên của cha mẹ và công việc của hơn 300.000 sinh viên được cho là của 10 trường Đại học tại Việt Nam.

9. HỘI THẢO QUỐC GIA “MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHỌN LỌC CỦA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG” (VNICT 2021)

Ngày 13-14/12/2021, Hội thảo VNICT 2021 do Viện Công nghệ thông tin (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam) và Trường Đại học Công nghệ thông tin và truyền thông (Đại học Thái Nguyên) đồng tổ chức. Đồng thời có sự tham gia phối hợp của Câu lạc bộ các Khoa-Trường-Viện CNTT-TT Việt Nam (FISU), Tạp chí An toàn thông tin, Tạp chí Thông tin và Truyền thông.

Năm nay, Hội thảo mang chủ đề trung tâm “Trí tuệ nhân tạo trong chuyển đổi số”. Các báo cáo của Hội thảo thể hiện mọi hoạt động của cộng đồng công nghệ thông tin trong các hướng nghiên cứu cơ bản, triển khai ứng dụng, đào tạo và quản lý và được phân bổ theo các chủ đề chính bao gồm: ATTT, Các hệ thống thông minh, Mã nguồn mở, Giáo dục điện tử, đào tạo từ xa, Xử lý ngôn ngữ, Các hệ thống nhúng, Các hệ thống tích hợp...

10. HỘI NGHỊ BỘ TRƯỞNG VÀ TRIỂN LÃM TRỰC TUYẾN THẾ GIỚI SỐ 2021 (ITU DIGITAL WORLD 2021)

“Thế giới số phải được xây dựng trên cơ sở bảo đảm chủ quyền số và an toàn, an ninh mạng” là thông điệp được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra trong bài phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng và Triển lãm trực tuyến Thế giới số 2021 diễn ra vào tối ngày 12/10/2021, tại Hà Nội và livestream trên toàn thế giới. Sự kiện có sự tham gia của các đại biểu cấp cao tới từ 158 quốc gia, 32 bộ trưởng, 8 thứ trưởng và 90 diễn giả.

Các đại biểu thực hiện nghi thức nhấn nút khai mạc sự kiện

Tại Hội nghị, Thủ tướng đề nghị các tổ chức doanh nghiệp tiếp tục đẩy mạnh hợp tác, đồng hành cùng chính phủ các nước vượt qua khó khăn, chủ động thích ứng an toàn, linh hoạt để phục hồi phát triển kinh tế. Theo Thủ tướng: thế giới số phải được xây dựng trên cơ sở bảo đảm chủ quyền số và an toàn, an ninh mạng.