Các hệ thống ứng dụng CNTT đã được đầu tư và ngày càng hoàn thiện theo mô hình tập trung tại Trung tâm thông tin chỉ huy Công an tỉnh, đồng thời triển khai các sản phẩm mật mã, các giải pháp bảo mật và an toàn thông tin (BM&ATTT) đáp ứng yêu cầu triển khai các ứng dụng CNTT. Cùng với việc vận hành các hệ thống trên, nhu cầu trao đổi, luân chuyển văn bản điện tử để đẩy mạnh cải cách hành chính giữa công an các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh ngày càng tăng, đòi hỏi phải xây dựng một phần mềm gửi/nhận văn bản điện tử trên mạng máy tính nội bộ Công an tỉnh với các giải pháp bảo mật tích hợp để vừa bảo đảm ATTT, vừa bảo đảm xác thực nội dung các văn bản điện tử. Việc sử dụng chứng thư số (CTS) tích hợp vào phần mềm gửi/nhận văn bản điện tử là một trong những giải pháp hiện đại, an toàn, hiệu quả nhất hiện nay.
Từng bước triển khai chứng thư số
Ngay sau khi Bộ Công an ban hành kế hoạch về việc thực hiện Chỉ thị 15/CT-TTg ngày 22/05/2012 của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường sử dụng văn bản điện tử trong hoạt động của cơ quan nhà nước”, Công an tỉnh Quảng Ninh đã ban hành kế hoạch 41/KH-CAT về việc “Tăng cường sử dụng văn bản điện tử trong hoạt động của Công an tỉnh Quảng Ninh”, trong đó nhấn mạnh việc triển khai phần mềm gửi, nhận văn bản điện tử tích hợp CTS cài đặt trên các máy tính nội bộ của Công an tỉnh. Đồng thời, ban hành kế hoạch tổ chức tập huấn, hướng dẫn triển khai sử dụng CTS, bộ công cụ ký số và phần mềm gửi/nhận, văn bản điện tử.
Công an tỉnh Quảng Ninh đã chủ động tham mưu đề xuất với Cục Cơ yếu - Bộ Công an, đề nghị Ban Cơ yếu Chính phủ cấp phát hơn 100 CTS cho lãnh đạo Công an tỉnh, công an các đơn vị, địa phương. Sau khi tiếp nhận các CTS, Công an tỉnh đã bàn giao, cài đặt CTS và phần mềm nghiệp vụ đi kèm cho công an các đơn vị, địa phương.
Công an tỉnh đã tổ chức 04 lớp tập huấn, bồi dưỡng CTS và phần mềm gửi, nhận văn bản điện tử cho 120 cán bộ, chiến sỹ làm công tác văn thư, tổng hợp tại công an các đơn vị, địa phương. Đồng thời phổ biến, quán triệt các Thông tư, quy định về cung cấp, quản lý, sử dụng dịch vụ chứng thực chữ ký số trong các giao dịch điện tử của Bộ Công an về ATTT số và bảo vệ bí mật nhà nước…. Đến ngày 18/12/2013 đã chính thức đưa hệ thống gửi, nhận văn bản điện tử ứng dụng CTS vào sử dụng trên mạng máy tính nội bộ của Công an tỉnh.
Hình 1: Giao dịch điện tử của công an các đơn vị, địa phương tại tỉnh Quảng Ninh
Những kết quả đạt được
Đến nay, 100% công văn, tài liệu trao đổi nội bộ giữa công an các đơn vị, địa phương trong tỉnh đã được sử dụng dưới dạng văn bản điện tử ứng dụng CTS. Hệ thống gửi, nhận văn bản điện tử tích hợp CTS sau khi triển khai vận hành ổn định và đem lại hiệu quả cao trong công việc; cán bộ, chiến sỹ chủ động, thường xuyên sử dụng hệ thống để tiếp nhận và xử lý văn bản đi, đến. Số lượng CTS được gia hạn, cấp mới ngày càng tăng. Trong quá trình sử dụng, thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật khắc phục các sự cố liên quan đến CTS và các tiện ích bảo mật, ATTT thông tin đi kèm để theo dõi, hỗ trợ.
Việc sử dụng CTS để mã hóa, xác thực văn bản điện tử tại công an các đơn vị, địa phương đã góp phần đảm bảo an toàn, tin cậy cho các giao dịch điện tử phục vụ hoạt động chỉ đạo, điều hành, tác nghiệp của Công an tỉnh; tạo môi trường làm việc hiện đại, tiết kiệm thời gian và chi phí; góp phần tích cực trong công tác cải cách hành chính; hình thành thói quen làm việc hiện đại, văn minh; góp phần giữ vững an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Trong quá trình ứng dụng và triển khai CTS đã nhận được sự đồng thuận cả về nhận thức và hành động của lãnh đạo Công an tỉnh và cán bộ, chiến sĩ tại công an các đơn vị, địa phương. Các yêu cầu cấp mới, gia hạn, thu hồi CTS đã được Công an tỉnh thực hiện theo đúng quy định của Bộ Công an và ngành Cơ yếu.
Thành công từ việc triển khai CTS trong lực lượng công an đã góp phần đưa Quảng Ninh vươn lên dẫn đầu chỉ số cải cách hành chính PAR INDEX trên cả nước năm 2017 với 89,45/100 điểm, đồng thời là điều kiện thuận lợi để Công an tỉnh Quảng Ninh triển khai các sản phẩm mật mã, các giải pháp BM&ATTT đáp ứng yêu cầu triển khai các chương trình, dự án CNTT trong thời gian tới.
Hình 2: Tỉnh Quảng Ninh dẫn đầu chỉ số cải cách hành chính năm 2017, trong đó, có đóng góp của lực lượng Công an nhân dân tỉnh
Một số khó khăn
Bên cạnh những kết quả nêu trên, việc ứng dụng CTS vẫn còn gặp một số khó khăn trong quản lý, theo dõi việc sử dụng CTS; thời gian đề nghị tổ chức cấp trên gia hạn, cấp mới, thu hồi CTS; cơ sở hạ tầng mạng đôi lúc còn chưa ổn định; việc tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu về quản lý, ứng dụng CTS cho cán bộ chiến sỹ, nhất là trong nhận thức và thói quen của một số cán bộ sử dụng, tiềm ẩn nguy cơ gây mất ATTT. Để khai thác và ứng dụng triệt để CTS hiệu quả, trong thời gian tới, Công an tỉnh Quảng Ninh sẽ tiếp tục bảo đảm các yếu tố hạ tầng CNTT với hệ thống mạng hoạt động ổn định, đường truyền tốc độ cao kết nối mạng truyền số liệu; thường xuyên hỗ trợ kỹ thuật kịp thời và đầy đủ trong quá trình ứng dụng CTS. Đồng thời làm tốt công tác phổ biến, tuyên truyền cho đội ngũ cán bộ, chiến sỹ về các quy định của pháp luật, Bộ Công an và Công an tỉnh về sử dụng CTS trong các giao dịch điện tử.
Những năm tới, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra mạnh mẽ, cùng sự phát triển của cơ sở hạ tầng khóa công khai, Chính phủ tiếp tục thực hiện đề án triển khai Chính phủ điện tử, một loạt các dịch vụ công của ngành công an được chuyển dần sang hình thức điện tử thay cho văn bản giấy như: hệ thống hộ chiếu điện tử, chứng minh thư điện tử, giấy phép lái xe điện tử…. Dự báo nhu cầu ứng dụng và triển khai chữ ký số chuyên dùng phục vụ công tác quản lý, điều hành trong ngành công an ngày càng lớn.
Công an tỉnh Quảng Ninh sẽ tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo chủ trương ứng dụng chữ ký số chuyên dùng và các tiến bộ của khoa học - công nghệ ATTT, gắn với việc đẩy mạnh ứng dụng CNTT góp phần bảo vệ an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.