Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng phát biểu chỉ đạo Hội nghị
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng cho rằng, các quy định pháp lý liên quan đến giao dịch điện tử đã tồn tại nhiều năm, không theo kịp sự phát triển vượt bậc của thị trường nên đã xuất hiện những bất cập. Như tại Thái Lan, năm 2019 đã sửa đổi luật giao dịch điện tử, thiết lập các nền tảng pháp lý, tạo điều kiện thuận lợi cho nền kinh tế số. Đối với lĩnh vực chứng thực chữ ký số, hiện nay thị trường Việt Nam dù nhỏ nhưng có khá nhiều giấy phép. Những nước như Hàn Quốc cũng chỉ có khoảng 6 giấy phép chứng thực chữ ký số. Trong thời gian tới, chúng ta sẽ hạn chế để tăng cường chất lượng dịch vụ chữ ký số.
Để mở rộng thị trường chứng thực chữ ký số, Bộ TT&TT sẽ tăng cường các phương thức khác nhau nhằm đẩy mạnh sử dụng chữ ký số như soft token. Thứ trưởng Nguyễn Thành Hưng chỉ đạo, nhiệm vụ của Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia là phải thúc đẩy thị trường này phát triển, đồng thời đảm bảo an toàn tin cậy trong giao dịch điện tử.
Chia sẻ tại Hội nghị, ông Lã Hoàng Trung, Giám đốc Trung tâm Chứng thực điện tử Quốc gia cho biết, trong năm 2015, thị trường chữ ký số công cộng có 09 CA công cộng được cấp với khoảng hơn 800.000 chứng thư số hoạt động (31/12/2016). Đến nay, tính đến hết quý II/2019, thị trường chữ ký số công cộng có 12 CA công cộng được cấp phép (bao gồm: 8 CA hoạt động từ năm 2015 và 04 CA cấp phép mới là EFY-CA, Trust-CA, Misa-CA, CMC-CA) với khoảng hơn 1.100.000 chứng thư số đang hoạt động (tăng hơn 20% so với năm 2016).
Bên cạnh đó, Trung tâm cũng thẩm tra và cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động cho 04 CA chuyên dùng (bao gồm: Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á); cấp giấy chứng nhận đảm bảo an toàn cho 01 CA chuyên dùng (Ngân hàng TMCP Đông Nam Á). Trung tâm cũng tổ chức các hoạt động kiểm tra ngày càng chặt chẽ, theo đúng kế hoạch, quy định đề ra, đảm bảo thị trường chữ ký số công cộng hoạt động theo đúng quy định của pháp luật.
Về ứng dụng chữ ký số công cộng, tính đến tháng 6/2019, tổng số lượng chứng thư số hoạt động khoảng hơn 1,16 triệu, tăng 54% trong giai đoạn 2015-2019. Trong đó, tính đến tháng 3/2019, 03 lĩnh vực ứng dụng chữ ký số công cộng bao gồm: kê khai và nộp thuế điện tử có hơn 711.000 chứng thư số; kê khai hải quan điện tử có hơn 203.000 chứng thư số; kê khai và nộp BHXH điện tử có hơn 323.000 chứng thư số. Với ứng dụng chữ ký số chuyên dùng trong Chính phủ, tính đến 31/3/2019, tổng số lượng chứng thư số hoạt động là hơn 144.000 cho hơn 90 Bộ, ngành và địa phương.
Toàn cảnh Hội nghị
Về định hướng chính trong thời gian tới, ông Trung cho biết, Trung tâm sẽ nghiên cứu, tham mưu, đề xuất các chính sách để đảm bảo an toàn cho giao dịch điện tử, góp phần đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, kinh tế số tại Việt Nam. Ngoài ra, công tác xây dựng và phát triển khung khổ hệ sinh thái về định danh và xác thực số toàn diện áp dụng cho các cá nhân, tổ chức và các đối tượng tham gia giao dịch điện tử cũng sẽ được triển khai trong thời gian tới. Trung tâm cũng sẽ nghiên cứu, đề xuất triển khai, ứng dụng các công nghệ mới (blockchain, AI…) phục vụ việc định danh và xác thực điện tử.
Cuối cùng, Trung tâm sẽ tiến hành đề xuất các giải pháp thúc đẩy phát triển thị trường dịch vụ ứng dụng chữ ký số công cộng, tạo điều kiện cho mọi tổ chức, người dân có thể sử dụng chữ ký số và các phương thức xác thực điện tử, góp phần nâng cao hiệu quả cung cấp, sử dụng dịch vụ công trực tuyến và phát triển kinh tế số.
Tại Hội nghị, nhiều đại biểu đã đóng góp tham luận, ý kiến xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý cho lĩnh vực chữ ký số và xác thực điện tử trong thời gian tới. Theo ông Nguyễn Hữu Hùng, Cục trưởng Cục Chứng thực số và Bảo mật thông tin - Ban Cơ yếu Chính phủ, cho biết: Các nước phát triển mạnh về CNTT, Chính phủ điện tử coi chữ ký số là mặc định chứ không chỉ riêng lĩnh vực bảo hiểm, thuế, hải quan. Theo đó, cần phải có phương án thúc đẩy phát triển lĩnh vực này, phải có chính sách phân loại thông tin theo tính chất, đặc thù từng lĩnh vực để áp dụng các dạng chữ ký số khác nhau. Bên cạnh đó, cần phải có các ứng dụng chữ ký số có tính bảo mật cao để bảo vệ thông tin khách hàng.
Đại diện Cục Công nghệ thông tin - Tổng cục Thuế cho biết, thời gian đầu do lo lắng về tính an toàn nộp thuế điện tử nên đã cản trở nhiều doanh nghiệp, Tổng cục Thuếđã phải vận động các doanh nghiệp sử dụng nhiều. Về kiến nghị trong thời gian tới, đại diện Tổng cục Thuế cho biết, hiện nay một số doanh nghiệp vẫn chưa quan tâm đến việc bảo quản chữ ký số, nên mong rằng Trung tâm và cơ quan quản lý có sự tuyên truyền để người nộp thuế quan tâm đến việc bảo quản, bảo mật chữ ký số. Ngoài ra, Tổng cục Thuế cho rằng cần tăng cường cơ chế giám sát đơn vị cung cấp chữ ký số để nâng cao chất lượng của dịch vụ chữ ký số.